U bent hier:

Albertus Joannes Huirne op Klein Roerdinck (1785-1868)

Albertus Joannes Huirne – ook genoemd Huirne op Klein Roerdinck – is roomskatholiek gedoopt op zondag 18 april 1785. Hij is als enige zoon van Jan Derk ter Heurne (1729 -1807) en Harmina Pleckenpoel (1751- 1819) geboren[1] Het was een graad of 10 en er waaide een zuidoostenwind[2]. Hij krijgt nog twee zusjes, Aleijda  (1787-1830) en Bernardina (1790-1865). Hij woont met zijn ouders en zusjes in Eefsele B 43, het Olde Hoes.

www.familysearch.org/Rooms-Katholieke Gemeente Doopboeken Periode 1743-1811 (image 270)

https://www.genealogieonline.nl/stamboom-huirne/I54.php

Hij wordt midden in de Patriottentijd geboren, een periode van politieke spanningen tussen aanhangers van stadhouder Willem V (1748-1806) en de patriotten, kritische burgers die de stadhouder beschuldigden van het verval van de Republiek en meer politieke inspraak eisten[3].
Tijdens de franse invasie in 1794 heeft hij - hij is dan slechts 9 jaar!- kennelijk hand- en spandiensten verricht voor de franse en coalitie-troepen, want hij ontvangt daar in de periode 1797-1798 een vergoeding van 9 guldens voor, Wat voor diensten dat zijn vertelt het verhaal niet.[3a]. Zijn vader Jan Derk ontvangt 7 guldens.

Het is niet bekend of hij naar school is gegaan. Ook weten we niets over zijn verder jeugdjaren. Zeer waarschijnlijk heeft hij zijn ouders geholpen op de boerderij.
In de archieven staat als zijn beroep vermeld als bouwman, akker/landbouwer en daghuurder[4].

Als zijn vader in 1807 overlijdt neemt hij als oudste en enige zoon samen met zijn moeder de boerderij over Naast het ‘Olde Hoes’ in het ‘Lage Weitje’ (B336) was ook het aangrenzende perceel 332 eigendom van Albert, evenals B 372 dat een eindje verderop lag.

In 1813 vinden we, onder nummer 219, zijn naam in het register met namen van de mannelijke bevolking van 20 tot 40 jaar. Hierin staan gegevens over de burgerlijke staat, beroep en vermogen van de mannen die bijdragen aan de vorming van de Nationale Garde van Napoleon4aAlbert wordt hierin door de burgemeester opgeroepen voor de dienstplicht. Hij was toen 28. In het document, opgemaakt op 24 april 1813, staat dat hij nog vrijgezel was. 
De burgemeester schrijft verder dat hij thuis nodig is om te zorgen voor het noodzakelijke levensonderhoud van zijn moeder
Albert wordt dan ook niet opgeroepen tot actieve dienst.

Op  9 mei 1813 trouwt hij  met Aleijda te Woerds (1781-1853) uit Winterswijk.[5] Het onweert en bliksemt op die dag en het voelt absoluut niet als lente[6]. Zij was dienstmeid, misschien wel op het Olde Hoes. Haar vader, Hendrik te Woord/Terwoort (1740-1806), geboren in Meddo en haar moeder Anna Geertruijd Warierdink (1751-1810) uit Dorpbuur (Winterswijk) zijn dan al overleden. In verschillende bronnen heeft Anna Geertruijd als achternaam Oosterholt [7] Dat kan wel kloppen: haar ouders zijn Teube Oosterholt en Aaltjen Warrijerdink. Aaltjen komt van boerderij Warrijerdink in Meddo en blijft daar wonen met Teube, die later ook Warrierdink genoemd wordt.[8]

www.familysearch.org/Registers van de Burgerlijke Stand Huwelijken 1811-1814/filmnr 004524635/img 33, 34

Het gezin van Albert en zijn vrouw woont op het Olde Hoes in Eefsele op nr. B32,[9] later gewijzigd in B42.[10]
Albert en Aleijda bezitten volgens het kadaster niet veel grond in Groenlo, enkel de percelen B 336 met de boerderij, het aangrenzende perceel B 332 en B 372.[11]

https://hisgis.nl/kaartviewer/gelderland/

Het Olde Hoes zal een ‘los hoes’ geweest zijn waarbij de woning, koestal, schuur en werkplaats zich in één ongedeelde ruimte bevonden.[12] De grond was daar drassig, de boerderij was oud en leverde waarschijnlijk niet genoeg op. Albert was daarom naast boer op zijn eigen boerderij ook daghuurder[13], iemand die je kon ‘huren’ om voor je te werken. Een daghuurder of dagloner werd per dag betaald. Daarmee zal hij wat extra’s verdiend hebben om het hoofd boven water te houden.

Kinderen van Albert en Aleijda.
Albert en Aleijda krijgen naast twee dochters, Johanna (1814-1820) en Anna Maria (1819-1873)[14], ook twee zonen: Jan Hendrik en Hermanus Hendrikus (Herman) (1826-1890).
Jan Hendrik wordt geboren op 18 februari 1817, maar sterft al na 10 dagen. Johanna overlijdt als ze amper zes jaar oud is.. Anna Maria blijft ongehuwd en verdient haar inkomen als naaister[15] en helpt op de boerderij.

Op 11 juni 1853 overlijdt zijn vrouw Aleijda[16]. Op 4 november in dat jaar doen haar man Albert en haar zoon Herman en dochter Anna Maria aangifte der nalatenschap[17]. Hieruit blijkt dat Herman als beroep wever opgeeft en niet bouwman of landman. De boerderij brengt kennelijk niet voldoende op en Herman moet extra inkomsten zien te vinden.
Aleijda heeft volgens de memorie van successie geen testament nagelaten, maar zij is voor de helft eigenaar van de percelen B 332, B 336 en B 372. Albert en Anna Maria kunnen niet schrijven en zetten dus een kruisje onder de memorie.

In mei 1868 overlijdt Albert. Hij is dan 83 jaar oud.

www.familysearch.org/Registers van de Burgerlijke Stand Overlijden 1863-1882/image 110/akte 24

Hij heeft  geen testament gemaakt maar uit de memorie van successie[18], opgemaakt in augustus, blijkt dat zoon Hermanus Hendrikus (Herman) en zijn zus Anna Maria de erfgenamen zijn. Albert laat geen roerende goederen na:

Ingediend den 24 Augustus 1868                               register IV n. a/3934
(…) registerdeel 18 folio 198 (…) 2/286                   
(…) bis dl 5 folio 64 no.116 

Memorie van Successie   over de nalatenschap van Albertus*ter Heurne, gewoond hebbende te Groenlo en aldaar overleden den vier en twintig mei 1800 en Acht en zestig   
*Volgens Reg IV Albertus Johannes                               


De ondergeteekenden:
1.         Hermanus Hendrikus ter Huirne
2.         Anna Maria ter Heurne
beide te Groenlo woonachtig domicilie kiezende bij J.A. Berendsen, deurwaarder te Groenlo
Verklaren
Dat op den 24 mei 1868 te Groenlo ab intestato (zonder testament M.H) is overleden Albertus ter Heurne, zijne beide kinderen de ondergeteekenden tot zijne erfgenamen
verklarende
dat de overledene geene andere onroerende goederen heeft nagelaten als de navolgende: onder gemeente Groenlo gelegen en daar Kadastraal bekend
Sectie B n 332 bouwland           56.80 el
                 336 huis en erf           2,30  ‘
                 372 bouwland           20.011 ‘

Totaal                                      79.10 el
Dat de overledene geene goederen en vruchtgebruik of als bezwaarde erfgenaam bezat, en door zijn overlijden geene periodieke en(….) hebben opgehouden of zijn overgegaan.
Aldus geteekend den   aug 1868

H.H ter Huerene
+ (….) is vastgesteld door Anna Maria ter Heurne verklarend niet te kunnen schrijven
J.A. Berendsen en A. (..) Berendsen

Bronnen

 

[1] www.familysearch.org /Rooms-Katholieke Gemeente Doopboeken Periode 1743-1811 (image 270)
[2] www.knmi.nl
[3] https://historiek.net/patriottentijd-1780-1787/70251/
[3a] www.geldersarchief.nl Archieftoegangsnummer 0005 Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden Inventarisnummer 344: Groenlo Oorlogsschade Periode 1794-1795 "Generaale Lijst der Recepissen in anno 1797 en 1798 onder handteekening van mr. J.L. Solner Secretaris van de Finantie Kamer afgegeeven aan de Inwoonderen van 't Quartier Zutphen tot schade vergoedingen van Ontfangen Assignaten van de Fransche troupen, als meede voor requisitien gepresteerde span- en hand-diensten aan en geleden schaaden door de Gecoaliseerde en Fransche Troupen in de Jaaren 1794 en 1795", img 231 en 57 van de 248.
[4] www.ecal.nu 0139 Gemeentebestuur Groenlo, (1793) 1811 - 1932 (1952; www.geldersarchief.nl /geboorteakte Anna Maria ter Huirne.
4a https://www.genealogiedomein.nl /digitaal-mainmenu-27/groenlo-digitale-genealogische-brongegevens/groenlo-dienstpl-20-40-jaar-jaar-1813/ no 219
[5] www.familysearch.org : Groenlo > Huwelijken 1811-1822 > image 30 of 127; Rijksarchief de Gelderland, Arnhem (Gelders Archive, Arnhem).
[6] www.knmi.nl     
[7] Nederduits Gereformeerde Gemeente Winterswijk - Transcriptie Doopboek 1746-1756
www.familysearch.org/Kerkelijke registers bk. 1717 Dopen 1665 bk. 1718 Dopen 1739-1770 bk. 1719 Dopen 1772-1806 bk. 1720 Dopen 1806-1811/img 125
[8] http://www.buurtschap.info/d27.htmlhttps://otgb.nl/wp-content/uploads/2013/10/otgb_pdf_wortels_in_de%20_achterhoek_1997_02.pdf pag. 9 van de 26.
 https://tesellefamily.org/nl/winterswijk-nederland/de-naam-te-selle/.
[9] www.ecal.nu: 0139 Gemeentebestuur Groenlo, (1793) 1811 - 1932 (1952) Bevolkingsregister, 1830-1940. 31 delen, 1083: 1840/img 106; De letter B stond voor Eefsele. De huisnummers komen niet overeen met de kadastrale nummers van de percelen.
[10] www.ecal.nu: 0139 Gemeentebestuur Groenlo, (1793) 1811 - 1932 (1952) Bevolkingsregister, 1830-1940. 31 delen, 1086: 1849-1862/img 37
[11] Zie Themas/Grondbezit/Albertus Joannes ter Huirne
[12] Cultuurhistorische gebiedsbeschrijving gemeente Oost-Gelre p. 84
[13] http://www.ecal.nu: Toegangsnummer:0139 Gemeentebestuur Groenlo, (1793) 1811 - 1932 (1952) Inventarisnummer: 1086
[14] https://familysearch.org: geboorten Groenlo 1811-1820 Filmnr. 004524632 image 88 van 583, akte 3 en https://familysearch.org  geboorte 1819 Filmnr. 004524632 img 165 van 583, akte 50.;  https://familysearch.org  Groenlo > Overlijden 1811-1822  image 130 of 174;  Arnhem).https://familysearch.org  Overlijden 1873-1882 > image 6 of 201; Rijksarchief de Gelderland, Arnhem (Gelders Archive, Arnhem).
[15] www.ecal.nu Bevolkingsregister Gemeentebestuur Groenlo, (1793) 1811 - 1932 (1952)
[16] www.geldersarchief.nl /image 145/akte 24
[17] www.geldersarchief.nl, Kantoor Groenlo - Periode 1842-1927 - Archieftoegangsnummer 0029 Inventarisnummer 36 image 273.
[18] www.geldersarchief.nl /Memories van Successie - Kantoor Groenlo - Periode 1842-1927 - Archieftoegangsnummer 0029/image 259